I. Chữ “An” (安) trong tiếng Hán
Về mặt hình tượng, ký tự “安” trong các bản chữ viết thời kỳ đầu (Hình A) bao gồm 3 thực thể tượng hình: cấu trúc nửa kín bên ngoài là một bên của ngôi nhà; ở giữa là 1 người quay mặt về hướng Đông với 2 tay để trước bụng trong tư thế ngồi thẳng giống như người phụ nữ (ảnh A1), ở góc dưới bên phải (ảnh A2) là bàn chân, mô tả hành động đang đi bộ từ ngoài trời vào trong nhà. Cả cụm này ám chỉ một người phụ nữ đang đi từ bên ngoài vào trong nhà và ngồi xuống, nghĩa là “người phụ nữ ngồi trong nhà”.
Thời xưa, thiên địch của con người có rất nhiều như rắn độc, dã thú, hơn nữa thể chất và thể lực của phụ nữ lại không bằng nam giới nên khi ở nơi hoang dã không được an toàn, chỉ khi ở trong nhà mới được bảo vệ khỏi nguy hiểm. Do đó, người Hán cổ đã đặt ra chữ “an” có nghĩa tương tự “người phụ nữ ngồi trong nhà”.
Ký tự “An” trong các bản chữ viết muộn hơn (Hình B) vẫn giữ lại 2 phần của bản chữ viết trước là “女” và “房”, nhưng thay đổi “bàn chân” thành “女”. Sau này, chữ “安” trong bản chữ hình C tiếp tục được đơn giản hóa hơn nữa, đồng thời thay đổi hướng ngồi của người phụ nữ từ Đông sang Tây, tư thế ngồi cũng bị bỏ. Cuối cùng, từ “安” trong hình D tiếp tục loại bỏ hoàn toàn dấu chấm bên dưới “女”. Trên cơ sở đó, chữ An trong tiếng Hán chính thức ở hình E đã đổi 宀, và hình ảnh người phụ nữ khoanh tay trước bụng được đổi thành “女”.
Về nghĩa đen, nghĩa gốc của chữ An (“安”) trong tiếng Hán nghĩa là bình tĩnh, hiểu rộng ra có nghĩa là sự an yên, ổn định, không nguy hiểm…
II. Ý nghĩa của chữ “An”
1. An là “an toàn”
Ở xã hội hiện đại, trong lòng mỗi người ai cũng bất an, có người sợ hết tiền, có người sợ bệnh tật, có người lo hôn nhân trắc trở, có người sợ khi gặp khó khăn sẽ không tìm được bạn đời, lo không trả được nợ, bối rối về cuộc sống tương lai của mình… Tất cả mọi người dường như đang bị các mối lo và sợ hãi cuộc sống chi phối, đè nặng nên ai cũng mong muốn bản thân được an toàn cũng là điều dễ hiểu.
Nhưng sự an toàn không bao giờ do người khác mang lại, mà nó phải xuất phát từ chính mình. Chúng ta phải nhận ra rằng trên thế giới này không có sự an toàn tuyệt đối, có một câu châm ngôn rất hay: “Con chim đậu trên cây không bao giờ sợ cành cây gãy, bởi điều nó tin tưởng không phải là cành cây mà là đôi cánh của mình”. Cảm giác an toàn thực tế có sẵn từ bên trong bản thân mỗi người.
Bản chất của cảm giác an toàn có lẽ liên quan chặt chẽ đến niềm tin, người không đủ tin tưởng vào bản thân mình tự nhiên sẽ tin rằng năng lực bản thân đang thiếu, đương nhiên sẽ không tin rằng mình có thể đương đầu và giải quyết những nguy cơ bất ngờ. Do đó bức tranh chữ “An” một phần thể hiện mong muốn cuộc sống bình an không gặp nguy hiểm, nó còn giống như một sự răn dạy bản thân mình phải có niềm tin vào chính mình và chấp nhận thực tế cuộc sống không an toàn và chúng ta phải vui vẻ với điều đó.
Vậy làm thế nào để tạo cảm giác an toàn cho chính mình?
- Hãy học cách tự chủ và độc lập, kiếm công việc có thu nhập ổn định.
- Quý trọng bản thân mình trước tiên, chỉ người biết trân trọng chính mình mới có thể yêu thương người khác. Dù bạn đang học tập, làm việc hay sống cùng ai thì bản thân mình phải là người mạnh mẽ và độc lập.
- Hãy tự tin vào bản thân và mạnh mẽ thể hiện tiềm năng của chính mình. Bạn hãy tìm ra điểm mạnh của chính mình và tin rằng chỉ cần làm việc đủ chăm chỉ thì sẽ có thể làm được điều mình muốn.
- Hãy vui vẻ và sống một cuộc sống trọn vẹn, tự tin kết bạn với những người khác có cùng sở thích.
- Không chỉ trích người khác quá mức, vì chỉ trích người khác chỉ là một cơ chế phòng thủ nhằm tìm kiếm sự đồng thuận của người nào đó. Bạn phải xác định luôn sẵn sàng cho một vài tình huống hoặc sự cố khó chịu trong cuộc sống hàng ngày và chấp nhận thực tế rằng bạn có thể mất thứ đó bất cứ lúc nào.
- Cần thiết có thể lập một danh sách những điều bất an của mình, sau đó phân biệt đâu là lo lắng thái quá và đâu là mong muốn thực sự của bạn. Bằng cách xác định những điều này, bạn có thể đối mặt với vấn đề của chính mình.
2. An là “an bình, yên ổn”
An cũng có thể là an lành, yên bình hoặc sự ổn định. Trong đời ai lại không muốn cuộc sống của mình bình yên và ổn định? Nhưng cũng giống như cảm giác an toàn, sự bình yên không đến từ bên ngoài mà có sẵn trong nội tâm của mỗi người. Xã hội càng hỗn loạn, bạn càng phải giữ cái tâm bình thản. Bạn không thể mong chờ một xã hội yên bình và sống hòa thuận với nhau mà phải chuẩn bị điều đó cho chính mình trước.
2.1. Bình an khi biết tập trung vào hiện tại
Hiểu đơn giản nhất thì chánh niệm có nghĩa là giữ sự chú ý của bạn vào hiện tại chứ không phải quá khứ hay tương lai vì bộ não của chúng ta thường ở trạng thái hỗn loạn nhất khi nó bị mắc kẹt giữa những sai lầm, hối tiếc trong quá khứ hoặc lo lắng, sợ hãi trong tương lai. Điều đáng sợ là việc “du hành thời gian trong tâm trí” có thể trở thành thói quen gây nghiện, lâu dài có thể hủy hoại tinh thần của một người.
Chính vì thế nếu bạn muốn tâm hồn được bình yên thì trước tiên phải học cách sống trong chính giây phút hiện tại, bạn có thể tìm thấy sự bình yên từ chính mình bằng cách thoát ra khỏi tâm trí và trải nghiệm từng giây từng phút trong thế giới thực tại.
2.2. Bình an khi biết hy vọng vừa đủ
Kỳ vọng thường có nghĩa là ảo tưởng về khả năng kiểm soát, trong khi hy vọng thì không. Khi bạn hy vọng điều gì đó xảy ra nghĩa là bạn đang trông cậy vào điều đó còn khi bạn kỳ vọng có nghĩa là tin chắc điều đó sẽ trở thành hiện thực, tất nhiên niềm tin này là không có cơ sở và đương nhiên hạ thấp kỳ vọng của bản thân sẽ giúp chúng ta giảm bớt sự lo lắng về tương lai, cũng như tránh được cảm xúc tức giận, thất vọng, bối rối… khi điều đó không xảy đến. Hy vọng thay vì kỳ vọng chính là một cách để bản thân tìm được sự an yên nội tâm của mình.
2.3. Bình an khi từ bi với chính mình
Nếu người nào đó luôn khắt khe với chính mình thì khó có thể tìm được sự bình yên trong tâm hồn. Ngay từ khi còn nhỏ, hầu hết đều được dạy rằng để thành công và có đóng góp cho xã hội thì phải nghiêm khắc với chính mình, nếu không cuối cùng sẽ trở thành kẻ thua cuộc. Chính sự chỉ dạy đó đôi khi khiến chúng ta tự giao tiếp với chính mình bằng tâm lý rất khắc nghiệt và phán xét, nhưng bạn càng làm như vậy thì càng khiến mình tách khỏi sự bình an trong tâm trí.
Lòng từ bi và trắc ẩn với chính bản thân mình không có gì là bí mật, nó chỉ đơn giản có nghĩa là “hãy đối xử với bản thân như một người bạn tốt”. Cách tốt nhất để trân trọng bản thân mình hơn là hãy hòa hợp với thế giới tự nhiên, cảm nhận ánh nắng, gió và nước, lắng nghe tiếng chim hót và quan sát sự phát triển của hệ thực vật. Sự gần gũi với thiên nhiên sẽ đưa chúng ta thoát khỏi sự hối hả và nhộn nhịp của thành phố và khiến tâm hồn chúng ta cảm thấy thanh thản, bình yên, cũng như trân trọng bản thân mình hơn.
2.5. Bình an khi “Để gió cuốn đi”
Cuối cùng là hãy học cách buông bỏ để tâm hồn được thanh thản, cuộc sống không phải lúc nào cũng công bằng ngay cả khi chúng ta không làm gì sai. Chúng ta có thể dành cả cuộc đời để trả thù những bất công ấy nhưng ngay cả khi như vậy thì chúng ta sẽ lại vướng vào một rắc rối khác, đôi khi rắc rối ấy lại xuất phát từ tâm trí của mình.
Buông bỏ không có nghĩa là thụ động trước những gì xảy ra mà là tự chủ và không để nó điều khiển suy nghĩ và hành động của mình, chấp nhận sự đối xử không công bằng, dành thời gian để phục hồi cảm xúc và chuẩn bị cho kế hoạch tiếp theo.
III. Tranh chữ “An” nhắc nhở chúng ta điều gì?
Định nghĩa của bạn về một cuộc sống hạnh phúc là gì? Hạnh phúc phụ thuộc vào trái tim của mỗi người, quan điểm và suy nghĩ của chúng ta về mọi việc là chìa khóa quyết định hạnh phúc của chính mình. Mọi ham muốn vật chất sẽ mất đi, cát bụi lịch sử sẽ nhấn chìm rất nhiều quá khứ, cuộc sống của chúng ta xét cho cùng không gì khác hơn là một giọt nước trong đại dương để cuối cùng bạn sẽ nhận ra rằng thế giới này thuộc về mỗi người trong chính bạn và không liên quan gì đến người khác.
Hãy để trái tim mình lắng xuống, đừng lắng nghe những ồn ào từ thế giới bên ngoài, hãy cứ làm những gì mình thích hoặc không làm gì cả, chỉ cần tập trung tận hưởng khoảng thời gian một mình và sống một cuộc sống đơn giản với một tâm hồn bình lặng và không liên quan gì đến người khác, bạn sẽ tìm được bình an trong tâm trí giữa một cuộc đời hỗn loạn.
