Cắt tỉa cây cảnh không chỉ đơn giản là việc cắt bỏ các cành hư, xấu mà còn tạo kiểu dáng cho cây đẹp hơn. Hãy cùng Greenworks tìm hiểu những nguyên tắc khi cắt tỉa cây xanh giúp cây đẹp hơn mà không quá phức tạp và tốn quá nhiều công sức.
Nên cắt tỉa cây vào lúc nào?
Việc cắt tỉa cây xanh nên được thực hiện khoảng 2 lần mỗi năm để cây hạn chế bị sâu bệnh, vi khuẩn. Đặc biệt là thời điểm trước mùa mưa bão. Sau đây là một số thời điểm cắt tỉa cành cần chú ý đối với mỗi loại cây đặc thù:
- Tất cả loại cây không nên cắt tỉa vào lúc cành con đâm chồi.
- Các loại cây vỏ mỏng không nên cắt tỉa vào mùa hè, thời điểm này ánh nắng mặt trời khá gay gắt nên có thể làm cây bị tổn thương.
- Những cây rụng lá vào những thời kì nhất định thì nên được cắt tỉa trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau.
- Việc cần thực hiện sau khi cắt tỉa cây xanh chính là bôi thuốc. Việc này sẽ giúp cây tránh bị sâu bệnh, nấm mốc xâm nhập.
Những điều cần biết về kỹ thuật cắt tỉa cây xanh
Cây cảnh khác so với các loài cây dại vì những loại cây này thường được con người chăm sóc, uốn nắn, tỉa hình để tạo cho dáng cây đẹp hơn nhưng vẫn đảm bảo được độ tươi tốt của cây. Cắt tỉa cây xanh là công việc đòi hỏi sự kiên trì, không ngừng trau dồi, học học và hiểu biết sâu sắc về từng loại cây.
Hãy cùng Greenworks tiếp tục tìm hiểu về các kỹ thuật cắt tỉa cây xanh ngay sau đây nhé.
Các kiểu cắt tỉa cây xanh
Dưới đây là một số kiểu cắt tỉa cây xanh phổ biến, bạn có thể tham khảo để tạo hình cho loại cây của mình tùy theo sở thích:
- Làm quang vòm: Kiểu tỉa cây này có thể loại bỏ những cành gãy, khô và những cành to bị sâu bệnh.
- Làm mỏng vòm lá: Cây sẽ bớt tán và giảm cản trở trong màu mưa bão.
- Nâng cao vòm lá: Loại bỏ những tán lá ở phần bên dưới, tạo sự thông thoáng.
- Giảm bớt ngọn: Kiểu tỉa cành nhằm khống chế chiều cao của cây. Thường cắt ít nhất 1/3 độ lớn của cành cây to cần loại bỏ.
- Phục hồi ngọn: Đối với những cây bị cắt tỉa chưa đúng cách, việc này sẽ giúp phục hồi lại cấu trúc tự nhiên của cây.
Các yếu tố cần xem xét để lựa chọn cách tỉa cây xanh
Các yếu tố bạn cần suy xét trước khi lựa chọn cách tỉa cây cảnh như hướng cây, ưu thế ngọn và chu kỳ tăng trưởng.
- Hướng cây: Nhìn chung các loại cây đều ngã về nơi có nhiều ánh sáng, phần thân, cành và rễ cây sẽ hướng về nơi có dinh dưỡng. Trong môi trường có gió, thân cây sẽ ngã theo hướng gió. Trong trường hợp cây trên vách đá cao, phần thân và cành cây sẽ mọc theo hướng buông xuống và ngọn cây thì mọc hướng lên. Khi nắm rõ những đặc tính này của cây, bạn sẽ hiểu hơn về cách các loại cây phát triển và sử dụng điều này để cây có thể mọc theo hướng mình mong muốn.
- Ưu thế ngọn: Nếu bạn mong muốn cây phát triển thành những bông tán với thân cành ngắn và mở rộng, việc cắt ngọn sẽ làm cho các chồi nách phát triển mạnh mẽ và tạo thành các tán cây, giúp tập trung sự phát triển dinh dưỡng vào các khu vực quan trọng của thân cây và cành.
- Chu kỳ tăng trưởng: Mỗi loại cây sẽ có một nhịp tăng trưởng khác nhau, việc nắm bắt được chu kỳ này sẽ quyết định thời điểm thích hợp để thực hiện các hoạt động như quấn dây, uốn nắn và cắt tỉa. Điều này giúp đảm bảo rằng quá trình vận chuyển dinh dưỡng bên trong cây không bị ảnh hưởng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của cây cối.
Dụng cụ cần thiết khi cắt tỉa cây xanh
Cưa: Cưa được sử dụng để cắt đứt các thân, cành và ngọn cây. Lựa chọn lưỡi cưa cần đảm bảo độ sắc bén đủ để cắt mạnh mẽ và chính xác, tránh lựa chọn lưỡi cưa quá to để tránh ảnh hưởng đến các phần lá cây lân cận mà bạn không muốn loại bỏ. Lưỡi cưa nhỏ có thể gây khó khăn trong quá trình cắt và tăng thời gian thực hiện công việc.
Kéo: Kéo được sử dụng để cắt tỉa những vùng nhỏ hơn của cây hoặc những cây cảnh có kích thước nhỏ. Đối với kéo tỉa, cần chọn lựa một loại kéo có lưỡi bén và kích thước phù hợp với mục đích sử dụng cụ thể (Ví dụ: kéo cắt lá sẽ có kích thước nhỏ hơn so với kéo tỉa cành hoặc tỉa tán).
Kìm: Kìm được sử dụng để tạo ra các vết cắt chuyển nhịp mềm mại cho cây, giúp định hình và kiểm soát sự phát triển của cây cối.
Một số nguyên tắc cắt tỉa
Sau đây là một số nguyên tắc ngắn gọn và dễ hiểu mà bạn nên ghi chú lại ngay để công việc tỉa cây cảnh không còn là một vấn đề khó khăn:
- Nhánh to nằm ở phía dưới, nhánh nhỏ nằm ở phía trên.
- Tiến hành cắt bỏ các nhánh ở vị trí không đẹp hoặc không mang lại giá trị sử dụng.
- Khi hai nhánh mọc đối diện nhau, nên tỉa bớt một nhánh để tạo hình dáng có sự xen kẽ giữa các nhánh cây.
- Luôn quan sát và chọn “mặt tiền” cho cây trước khi thực hiện các công đoạn cắt tỉa.
- Đảm bảo rằng vết cắt của bạn phải được thực hiện đẹp, chéo và lõm vào thân cây để đảm bảo mặt cắt nhanh chóng lành sẹo.
- Cắt ngắn những nhánh lớn, đặc biệt là những nhánh mọc quá dài, để duy trì sự cân đối của cây.
- Chất lượng của Bonsai phụ thuộc nhiều vào khả năng lựa chọn cẩn thận của bạn khi cắt bỏ các nhánh không cần thiết.
Một số kỹ thuật tạo hình cây xanh
Bên cạnh việc cắt tỉa cây xanh, việc uốn nắn cũng là một bước quan trọng để cây cảnh trở trông đẹp và đầy tính nghệ thuật. Sau đây là một số kỹ thuật cắt tỉa tạo hình cây cảnh mà Greenworks muốn chia sẻ:
- Quấn dây: Thường sử dụng dây quấn làm từ chất liệu thép để uốn các cây vừa và nhỏ, xoay dây quanh thân hoặc cành để định hình chúng theo hướng mong muốn. Việc tháo dây đúng thời gian quy định là việc quan trọng để không ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển dinh dưỡng của cây và tránh quấn dây quá chặt.
- Níu dây: Kỹ thuật này bao gồm việc sử dụng dây để buộc vào một cành, đẩy nó mọc theo hướng mong muốn. Có thể sử dụng vật nặng để giữ cành xuống hoặc buộc cành với một điểm cố định khác và kéo căng dây.
- Nẹp cành vào thanh kim loại: Sử dụng thanh kim loại có hình dáng mong muốn và dùng dây để cố định cây cảnh với thanh kim loại đó. Phương pháp này hiệu quả khi cây còn nhỏ, đối với cây đã phát triển thì khá mất thời gian và hiệu quả kém.
- Đặt dây nhôm vào thân cành: Đưa dây nhôm vào rãnh của cành cây và quấn quanh với một dây mềm để cố định dây nhôm cũng như bảo vệ vỏ cây. Việc này giúp làm cho cành cây dẻo hơn và dễ uốn nắn.
- Cắt nửa bề ngang cành: Dùng dao nhọn để cắt ½ hoặc ⅓ phần bề ngang của cành cần uốn. Không nên cắt quá sâu để tránh làm đứt mạch dinh dưỡng của cây. Sau một khoảng thời gian ngắn, cành sẽ trở nên yếu hơn, giúp bạn dễ dàng uốn và tỉa cây.
Lưu ý khi cắt tỉa cây xanh
Có hai việc cần lưu ý khi cắt tỉa tạo dáng cây cảnh:
Tỉa thưa
Trong quá trình phát triển của cây cảnh thường xuyên xuất hiện hiện tượng thân cây mọc ra nhiều nhánh xum xuê, không phù hợp với kế hoạch tạo hình cho cây. Điều này không chỉ làm cho bức tranh tổng thể của cây trở nên không đẹp mắt, mà còn gây lãng phí nguồn dinh dưỡng của cây. Sự xuất hiện của nhiều nhánh cũng ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ ánh sáng và quá trình thông gió của cây.
Vì lý do này, việc thực hiện quá trình tỉa thưa đều đặn là cực kỳ quan trọng để giải quyết vấn đề và duy trì sự phát triển khỏe mạnh cho cây cảnh của bạn.
Tỉa ngọn
Trong quá trình thực hiện công việc cắt tỉa cho cây, bạn nên cắt giảm một phần của chạc cây, giữ lại phần còn lại để tạo ra hình dáng đẹp và cân đối hơn. Khi cây phát triển đến giai đoạn trưởng thành và trở nên cứng cáp, bạn nên cắt ngọn cây ngắn đi khoảng 2 – 5 chạc cây. Đồng thời, giữ lại ít nhất hai chỗ đâm chồi để tạo điều kiện cho sự phát triển tiếp theo của cây.
Khi cây đã trải qua một khoảng thời gian sinh trưởng và các cành trở nên cứng cáp, chúng ta có thể tiến hành quá trình cắt tỉa. Bạn có thể cắt chúng thành 2 hoặc 3 cành, sau đó uốn dẻo chúng theo ý muốn để đạt được hiệu quả tạo hình mong muốn.
Bên trên là những thông tin xoay quanh vấn đề cắt tỉa cây xanh. Hy vọng thông qua bài viết mà Greenworks đã chia sẻ, bạn đã có thể nắm rõ được kiến thức cần thiết khi cắt tỉa cây cảnh như các kiểu cắt tỉa, các cách tạo dáng cây, dụng cụ cần thiết khi cắt tỉa cây cảnh và nguyên tắc tỉa cây cảnh.
Để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về việc chăm sóc cây cảnh, sân vườn, hãy theo dõi website của Greenworks nhé. Bên cạnh đó, Greenworks có cung cấp một số thiết bị làm vườn như cưa, máy tỉa cành chạy bằng pin, là trợ thủ đắc lực giúp việc làm vườn của bạn trở nên thuận tiện và dễ dàng hơn. Tham khảo ngay nhé!
